Brodawki należą do bardzo często występujących zmian chorobowych skóry i błon śluzowych. Wyróżniamy cztery odmiany kliniczne brodawek wirusowych: zwykłe, płaskie, stóp i płciowe. Różnią się one między sobą umiejscowieniem zmian chorobowych, wyglądem i przebiegiem. Wywołują je różne typy wirusów brodawczaka ludzkiego.

Brodawki stóp dzielimy na dwa rodzaje: tzw. myrmecia i brodawki mozaikowe. Myrmecia to zwykle pojedyncze, lub nieliczne wykwity chorobowe, wnikające głęboko do skóry, wywołujące odczyn zapalny i bolesność. Zakaźność myrmecia jest bardzo duża, zwłaszcza u dzieci i młodzieży - tzw. zakażenia basenowe. Rozpulchnienie naskórka podczas kąpieli w wodzie, zwiększa wyraźnie prawdopodobieństwo za-

każenia wywołującymi je wirusami (HPV 1). Pozostawia jednak odporność, stąd reinfekcje, czyli ponowne zakażenia, należą do rzadkości, w przeciwieństwie do brodawek mozaikowych, które mogą nawracać. Często myrmecia mylimy z odciskami, które występują wyłącznie w miejscach ucisku mechanicznego np. obuwia i posiadają centralnie umieszczony czop rogowy. Brodawki mozaikowe stóp są bardziej powierzchowne, zwykle rozległe, z tendencją do zlewania się, co często daje obraz blaszkowatych ognisk szorstkiej skóry. W przeciwieństwie do myrmecia nie są bolesne. Zakażenie wywołującym je wirusem

ustępowania brodawek. W leczeniu brodawek stóp stosuje się metody analogiczne do leczenia brodawek zwykłych. Przed zabiegami nałeży zastosować maści rozmiękczające nawarstwienia rogowe naskórka. Wszystkie brodawki wirusowe należy leczyć i usuwać jak najszybciej, i to nie tylko ze względów estetycznych. Nie leczone bowiem wykwity brodawkowe narażone są na urazy, mogą pękać, krwawić, wywoływać ból, ulegać stanom zapalnym czy wtórnym infekcjom bakteryjnym. Dzięki szybkiej ich likwidacji ograniczamy możliwość samozaka-żenia i rozprzestrzeniania się wirusów oraz działamy przeciwepidemicznie. Brodawki płciowe, inaczej kłykciny kończyste omówione zostaną przy okazji przedstawiania zagadnień związanych z chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Dr nauk med. Ewa Iwan - Chuchla, specjalista dermatolog-wenerolog

(HPV 2) może być związane z obniżeniem odporności organizmu i ma przebieg bardziej przewlekły, wykazując znaczną oporność na leczenie, zwłaszcza gdy występuje u pacjentów z nadmierną potliwością. Sposób ustępowania brodawek wywołanych przez wirus HPV 1 (tj. brodawek stóp typu myrmecia oraz brodawek zlokalizowanych w obrębie rąk, zwłaszcza okołopa-znokciowych), jest bardzo charakterystyczny wszystkie wykwity równocześnie stają się czarne, a ich podłoże ulega silnemu zaczerwienieniu. Ściemnienie brodawek związane jest ze zmianami krwotocznymi i odkładaniem się barwnika krwi w naskórku. Jest to zapowiedź samoistnego