Brodawki należą do bardzo często występujących zmian chorobowych skóry i błon śluzowych. Wyróżniamy cztery odmiany kliniczne brodawek wirusowych: zwykłe, płaskie, stóp i płciowe. Różnią się one między sobą umiejscowieniem zmian chorobowych, wyglądem i przebiegiem. Wywołują je' różne typy wirusów brodawczaka ludzkiego.

Brodawki są zakaźne, a czynnikami ułatwiającymi zakażenie są miejscowe uszkodzenia naskórka, otarcia, zadrapania. W z tym najczęściej występują one na rękach, stopach, twarzy, kolanach, łokciach. Okres wylęgania brodawek waha się od kilku tygodni do kilku miesięcy. Czynnikami usposabiającymi do ich wystąpienia jest m.in. młody wiek, podatność osobnicza, zaniedbania higieniczne, nadmierna potli-wość. Często przenoszone są w miejscach użyteczności publicznej, takich jak: baseny, sauny, sale gimnastyczne, siłownie, przebieralnie, sypialnie, czy łazienki hotelowe.

Brodawki zwykłe, zwane popularnie „kurzajkami" są grudkami wielkości od kilku do kilkunastu milimetrów, barwy skóry, bądź szarobrunatne, o nierównej, przerośniętej powierzchni usadowione w skórze nie zmienionej. Wywołują je wirusy typu HPV 1. Brodawki te mogą występować pojedynczo, ale częściej są mnogimi wykwitami, mającymi tendencje do grupowania i zlewania się. Najczęściej zlokalizowane są w obrębie palców rąk, dłoni, ale mogą występować praktycznie wszędzie w skórze, jak również w obrębie błon śluzowych. Zwykle nie są bolesne. Wy-jątek stanowią brodawki umiejscowione w obrębie wałów paznokciowych i pod płytką paznokciową, które wywołują ból i mogą upośledzać prawidłowy wzrost paznokcia. Powierzchnia brodawek niekiedy pęka i ulega wtórnemu zakażeniu. Choroba zaczyna się od wystąpienia pjedyńczej zmiany zwanej

Brodawki płaskie, inaczej młodocianych są to liczne grudki, o gładkiej, zwykle błyszczącej powierzchni, jakby nałożone na skórę, często niewiele różniące się barwą od otoczenia choć mogą być niekiedy przebarwione. Wywołują je wirusy typu HPV 3. Brodawki płaskie najczęściej występują na twarzy | i grzbietach rąk, ale mogą umiejscawiać się również w innych okolicach. Nie są bolesne, a w miejscu zadrapania skóry, mogą mieć układ Unijny. Okres utrzymywania się tego typu brodawek jest rozmaicie długi. Samoistne ustępowanie zmian przebiega w bardzo charakterystyczny sposób - wszystkie wykwity chorobowe, równocześnie ulegają obrzękowi i | zaczerwienieniu, a następnie cofają się w ciągu kilku tygodni. Zaniepokojeni pogorszeniem stanu miejscowego pacjenci zgłaszają się wówczas do lekarza, a w istocie objaw ten jest zapowiedzią regresji brodawek płaskich. W terapii stosuje się płyny lub maści z kwasem witaminy A, środki złuszcza-jące z rezorcyną, kwasem salicylowym lub siarką, a w i gabinetach lekarskich wykonuje się masaż płynnym azotem.

Dr nauk med. Ewa Iwan - Chuchla, specjalista dermatolog-wenerolog

macierzystą. Z czasem, w wyniku samozakażenia się, powstają nowe wykwity, w bezpośrednim jej otoczeniu, bądź też w miejscach odległych. Przebieg schorzenia jest często przewlekły, wieloletni, choć brodawki te mają też tendencję do samoistnego ustępowania. Przeprowadzone badania na dużej grupie młodzieży wykazały, że u ponad 60 % osób, bez zaburzeń odpornościowych, brodawki zwykłe nie utrzymywały się dłużej niż 2 lata. W aptekach dostępnych jest wiele firmowych preparatów przeznaczonych do leczenia brodawek. Preparaty te powinny być dokładnie aplikowane (za pomocą pędzelków, czy patyczków, według instrukcji, wyłącznie na zmiany chorobowe, osłaniając przy tym sąsiadującą, zdrową skórę. Leczenie to trwa zwykle kilka tygodni i wymaga od pacjenta zdyscyplinowania i cierpliwości. Niektóre osoby wolą stosować (sezonowo) ekstrakty z łodygi jaskółczego ziela, glistnika. W terapii brodawek zwykłych szczególnie korzystne jest zamrażanie płynnym azotem, poza tym można usuwać je również poprzez elektrokoagulację, czy łyżeczkowanie.